استاندارد EN511 چیست و تاریخچه آن
در دنیای کار و صنعت، حفاظت از نیروی انسانی همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه ها بوده است. به ویژه در محیط هایی که شرایط آب و هوایی سرد و یا تماس مستقیم با اجسام یخ‌زده وجود دارد، دستان کارگران بیش از هر بخش دیگری در معرض آسیب قرار می گیرند. همین نیاز اساسی باعث شد استانداردهای دستکش ایمنی و سایر تجهیزات حفاظت فردی در سطح بین‌المللی برای ارزیابی و طبقه‌بندی طراحی شوند. یکی از مهم‌ترین این استانداردها، استاندارد EN511 است.
استاندارد EN511 یک استاندارد اروپایی است که به طور خاص برای ارزیابی عملکرد دستکش های ایمنی در برابر سرما طراحی شده است. این استاندارد بررسی می کند که یک دستکش تا چه اندازه می تواند از دست ها در برابر سرمای همرفتی (هوای سرد)، سرمای تماسی (اجسام سرد) و نفوذ آب محافظت کند. نتیجه این آزمون ها به صورت یک کد سه رقمی روی دستکش درج می شود تا کاربر بتواند به راحتی میزان مقاومت دستکش در برابر شرایط مختلف را تشخیص دهد.
با گسترش فعالیت های صنعتی در اروپا و افزایش مشاغلی که در محیط های سرد یا در فضای باز انجام می شد، نیاز به یک معیار قابل استناد برای انتخاب دستکش ایمنی بیش از پیش احساس شد. پیش از تدوین این استاندارد، اغلب تولیدکنندگان تنها به ذکر کلی ویژگی هایی مانند «عایق حرارتی» یا «مقاوم در برابر سرما» بسنده می کردند، اما این توضیحات برای مقایسه علمی و دقیق کافی نبود.
به همین دلیل، کمیته استاندارد اروپا (CEN) در دهه ۱۹۹۰ میلادی اقدام به تدوین مجموعه‌ای از استانداردهای مرتبط با تجهیزات حفاظت فردی کرد. در این میان، استاندارد EN511 به طور ویژه بر موضوع حفاظت از دست ها در برابر سرما متمرکز شد. هدف از تدوین این استاندارد، ایجاد یک چارچوب علمی، قابل اندازه‌گیری و یکنواخت بود تا هم تولیدکنندگان ملزم به رعایت معیارهای مشخص شوند و هم مصرف کنندگان بتوانند با اطمینان بیشتری دستکش مناسب محیط کاری خود را انتخاب کنند.
این استاندارد پس از انتشار، به سرعت در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفت؛ از کارگران ساختمانی گرفته تا کارکنان بخش های کشاورزی و حتی صنعت شیلات. در طول زمان نیز نسخه های بروز شده‌ای از آن ارائه شد تا با فناوری های جدید در تولید دستکش و شرایط متغیر کاری هماهنگ شود.
به طور خلاصه، استاندارد EN511 امروز به عنوان یک مرجع جهانی در انتخاب دستکش ایمنی مقاوم در برابر سرما شناخته می شود و به کارفرمایان و کارگران این امکان را می دهد که بهترین انتخاب را متناسب با شرایط محیطی داشته باشند.
آزمون ها و معیارهای استاندارد EN511
استاندارد EN511 بر پایه مجموعه‌ای از آزمون های علمی و دقیق طراحی شده است که عملکرد دستکش ایمنی را در شرایط سرد مورد بررسی قرار می دهد. هدف این آزمون ها، اندازه‌گیری میزان حفاظت واقعی دستکش در برابر سرما و رطوبت است. بر اساس این استاندارد، هر دستکش پس از آزمایش در سه شاخص اصلی امتیازدهی می شود و نتیجه آن به صورت یک کد سه رقمی روی محصول درج می گردد. این کد به مصرف‌کننده کمک می کند تا بتواند به راحتی میزان مقاومت دستکش را ارزیابی و مقایسه کند.
1- مقاومت در برابر سرما همرفتی
این آزمون بررسی می کند که دستکش تا چه اندازه می تواند از ورود سرمای ناشی از جریان هوا جلوگیری کند. در واقع، وقتی کارگر در محیطی باز یا در معرض باد سرد قرار دارد، این شاخص اهمیت ویژه‌ای پیدا می کند.
- امتیازدهی این شاخص بین 0 تا 4 است.
- عدد بالاتر نشان دهنده عایق بندی بهتر دستکش در برابر هوای سرد است.
- برای کار در محیط های بسیار سرد یا در فضای باز، دستکش هایی با امتیاز 3 یا 4 توصیه می شوند.
2- مقاومت در برابر سرما تماسی
در این آزمون، میزان انتقال سرما از طریق تماس مستقیم با اجسام سرد سنجیده می شود. به عنوان مثال، کارگری که باید اجسام فلزی یا قطعات یخ‌زده را جابجا کند، بیشترین نیاز را به دستکشی دارد که در این شاخص امتیاز بالایی کسب کرده باشد.
- امتیازدهی بین 0 تا 4 است.
- امتیاز بالاتر به معنای مقاومت بیشتر در برابر انتقال سرما از اجسام سرد به پوست دست است.
- این شاخص برای مشاغل مرتبط با انبارهای مواد غذایی سردخانه‌ای، صنایع فلزی و حمل و نقل کالاهای منجمد اهمیت ویژه دارد.
3- نفوذپذیری در برابر آب
یکی دیگر از معیارهای مهم در استاندارد EN511 بررسی میزان مقاومت دستکش در برابر نفوذ آب است. وجود رطوبت می تواند باعث از بین رفتن خاصیت عایق حرارتی دستکش شود و خطر سرمازدگی را چند برابر کند.
در این آزمون تنها دو حالت تعریف شده است:
- عدد 0 : دستکش پس از 30 دقیقه در تماس با آب، رطوبت را به داخل نفوذ می دهد.
- عدد 1 : دستکش در مدت 30 دقیقه هیچ گونه نفوذ آبی ندارد.
برای مشاغلی که با رطوبت و برف سروکار دارند (مانند کار در فضای باز زمستانی یا صنایع شیلات)، انتخاب دستکش با درجه 1 ضروری است.
تفسیر کد استاندارد EN511 روی دستکش
پس از انجام آزمون های استاندارد EN511، هر دستکش ایمنی بر اساس نتایج به دست آمده دارای یک کد سه رقمی می شود. این کد به صورت واضح روی برچسب یا بسته بندی دستکش درج می‌گردد تا کاربر بتواند میزان مقاومت آن را به سادگی تشخیص دهد.
برای مثال: EN511:321
عدد اول (3): مقاومت در برابر سرما همرفتی، این دستکش در شاخص همرفت نمره 3 از 4 گرفته است.
به این معناست که دستکش عایق بندی بسیار خوبی در برابر هوای سرد و جریان باد دارد.
برای کار در فضای باز و محیط هایی با سرمای شدید بسیار مناسب است.
عدد دوم (2): مقاومت در برابر سرما تماسی، نمره 2 از 4 نشان می دهد که دستکش مقاومت متوسطی در برابر تماس مستقیم با اجسام سرد دارد.
اگرچه می تواند در بسیاری از فعالیت ها عملکرد مطلوبی داشته باشد، اما برای کارهایی که نیاز به لمس مداوم قطعات فلزی یخ‌زده یا اجسام بسیار سرد دارند، دستکش هایی با امتیاز 3 یا 4 مناسب‌تر خواهند بود.
عدد سوم (1): نفوذپذیری در برابر آب، عدد 1 به این معنا است که دستکش در آزمون نیم ساعته هیچ گونه نفوذ آبی نداشته است.
این ویژگی برای کار در محیط های مرطوب، برفی یا در تماس با مایعات اهمیت زیادی دارد.
کلام آخر
استاندارد EN511 به عنوان مرجعی علمی و دقیق، به کارفرمایان و کارگران کمک می کند تا دستکش هایی انتخاب کنند که در برابر سرما، تماس با اجسام سرد و نفوذ آب مقاومت کافی داشته باشند. بررسی شاخص های سرما همرفتی، سرما تماسی و نفوذپذیری آب و تفسیر کد EN511 به کاربران این امکان را می دهد که انتخابی آگاهانه، امن و متناسب با محیط کاری خود داشته باشند. در محیط های صنعتی و مشاغلی که مواجهه با سرما و رطوبت شدید دارند، رعایت این استاندارد می تواند از آسیب های جدی به دست ها جلوگیری کند و بهره‌وری کارکنان را افزایش دهد.
با این حال، همه دستکش ها برای تمامی محیط ها نیاز به استاندارد EN511 ندارند. برای کاربردهای عمومی، کارهای سبک، انبارداری و فعالیت های روزمره، دستکش های مقاوم و با کیفیت نیز می توانند گزینه مناسبی باشند.
کارخانه ماهور با سال ها تجربه در تولید دستکش های کار و ایمنی، مجموعه‌ای از محصولات باکیفیت و مقرون به صرفه ارائه می دهد. دستکش های ماهور علی‌رغم اینکه دارای استاندارد EN511 نیستند، همچنان از مواد مقاوم و بادوام تولید شده‌اند و برای استفاده در محیط های کاری سبک و متوسط بسیار مناسب هستند.