تعریف و تاریخچه استاندارد EN420
استاندارد EN420 یک استاندارد اروپایی است که الزامات عمومی مربوط به دستکش های حفاظتی را مشخص می کند. هدف اصلی این استاندارد، تضمین ایمنی، راحتی و کارایی دستکش ها برای کاربران است.
به زبان ساده، اگر یک دستکش ایمنی بخواهد در اروپا یا بازارهای جهانی معتبر باشد، ابتدا باید با EN420 مطابقت داشته باشد. پس از آن، بر اساس نوع مخاطراتی که قرار است در برابر آنها مقاومت کند، باید آزمون های تخصصی دیگری مانند EN388 (مقاومت مکانیکی)، EN374 (مقاومت شیمیایی) یا EN407 (مقاومت حرارتی) را بگذراند.
در میان مجموعه گسترده استاندارد های دستکش ایمنی، استاندارد EN420 به عنوان پایه و مادر شناخته می شود.
تاریخچه استاندارد EN420 به تلاش اتحادیه اروپا برای یکپارچه‌سازی قوانین ایمنی بازمی گردد. پیش از این، هر کشور قوانین خاص خود را برای دستکش های ایمنی داشت و این موضوع باعث بروز اختلافات در کیفیت و مشکلات صادراتی می شد.
با تصویب دستورالعمل های Personal Protective Equipment Directive (PPE Directive) در اتحادیه اروپا، تصمیم گرفته شد استانداردی جامع برای دستکش های ایمنی تدوین شود. نتیجه این تلاش، ایجاد استاندارد EN420 بود که نخستین بار در دهه ۱۹۹۰ منتشر شد و تاکنون چندین بار مورد بازنگری قرار گرفته است.
آخرین نسخه این استاندارد تحت عنوان EN ISO 21420:2020 منتشر شده و جایگزین نسخه های قدیمی‌تر EN420 شده است. با این حال، همچنان بسیاری از تولیدکنندگان و کاربران از اصطلاح EN420 برای اشاره به این استاندارد استفاده می کنند.
الزمات اصلی استاندارد EN420
یکی از مهم‌ترین بخش های این مقاله، بررسی دقیق الزامات این استاندارد است. طبق استاندارد EN420 (یا نسخه جدید آن EN ISO 21420)، هر دستکش ایمنی باید شرایط زیر را داشته باشد:
1- طراحی و ساخت
- دستکش باید ایمن، راحت و فاقد لبه یا دوختی باشد که موجب آسیب شود.
- امکان پوشیدن و درآوردن آسان باید وجود داشته باشد.
- طراحی نباید خود منبع خطر جدیدی برای کاربر باشد.
2- بی‌ضرر بودن مواد سازنده
- pH مواد باید بین 3.5 و 9.5 باشد.
- کروم شش ظرفیتی در چرم باید کمتر از mg/kg 3 باشد.
- آزادسازی نیکل از قطعات فلزی نباید از μg/cm² 5 در هفته بیشتر باشد.
- استفاده از رنگ های آزو و آمین های سرطان‌زا در چرم و منسوجات ممنوع است.
- مقدار DMF در پوشش های PU نباید از mg/kg 1000 بیشتر شود.
- PAHها در مواد لاستیکی و پلاستیکی در تماس با پوست باید کمتر از mg/kg 1 باشند.
3- کارایی حرکتی
- دستکش باید امکان انجام حرکات ظریف انگشتان را بدهد.
- آزمون « برداشتن پین های فلزی با قطرهای 11 تا 5 میلی‌متر » برای تعیین سطح عملکرد (1 تا 5) استفاده می شود.
4- سایزبندی و تناسب
- استاندارد جدول اندازه های دستکش را بر اساس محیط و طول دست مشخص کرده است.
- تولیدکننده موظف به تولید سایزهای مختلف برای تناسب بهتر با کاربران است.
5- راحتی و تهویه
- در صورت ادعای تولیدکننده، باید قابلیت جذب و انتقال بخار آب یا مقاومت در برابر نفوذ آب آزمایش شود.
6- علامت‌گذاری و نشانه‌گذاری
دستکش باید دارای اطلاعات زیر روی محصول یا بسته بندی باشد:
- نام یا برند تولیدکننده
- سایز دستکش
- شماره استاندارد (EN420 یا EN ISO 21420)
- پیکتوگرام ها و سطوح مقاومت بر اساس سایر استانداردها
7- اطلاعات کاربر
تولیدکننده موظف است راهنمای استفاده شامل موارد زیر را ارائه دهد:
- نوع کاربرد دستکش
- محدودیت های ایمنی
- روش نگهداری و شستشو
- تاریخ انقضا یا عمر مفید
مثال کاربردی از اجرای استاندارد EN420
برای درک بهتر موضوع، بیایید به چند مثال واقعی توجه کنیم:
صنایع ساختمانی
کارگران ساختمانی نیاز به دستکش هایی دارند که هم در برابر بریدگی مقاوم باشند و هم امکان حرکت آزاد دست را فراهم کنند. یک دستکش مطابق با EN420، علاوه بر داشتن ویژگی های فوق، در سایز مناسب تولید شده و فاقد مواد حساسیت‌زا است.
کارخانه های شیمیایی
کارکنانی که با مواد شیمیایی سروکار دارند، باید از دستکش هایی استفاده کنند که هم مطابق EN420 باشند و هم آزمون های EN374 را گذرانده باشند.
صنایع غذایی
در محیط های غذایی، دستکش ها باید علاوه بر راحتی، از مواد بی‌ضرر ساخته شوند. EN420 تضمین می کند که مواد اولیه دستکش ها سلامت مصرف کنندگان را تهدید نکنند.
کلام آخر
در نهایت آنچه اهمیت دارد، انتخاب صحیح دستکش ایمنی متناسب با نوع فعالیت است. یک دستکش ایمنی استاندارد نه تنها از دستان کارگران در برابر بریدگی، سوختگی، مواد شیمیایی یا خطرات مکانیکی محافظت می کند، بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس و بهره‌وری آنها در محیط کار نیز می شود.
فراموش نکنیم که دست ها سرمایه اصلی نیروی کار هستند و هرگونه آسیب به آنها می تواند خسارت های مالی و انسانی سنگینی به همراه داشته باشد. بنابراین توصیه می شود کارفرمایان و مدیران ایمنی، همواره دستکش ایمنی ای را انتخاب کنند که علاوه بر تطابق با الزامات استاندارد EN420، با نیاز واقعی محیط کار نیز هماهنگ باشد. در این صورت، دستکش ایمنی نه صرفاً یک وسیله مصرفی، بلکه ابزاری راهبردی برای حفاظت، پیشگیری و ارتقای فرهنگ ایمنی در سازمان خواهد بود.